Hz. İsa, qiyamət qopmadan əvvəl təkrar yer üzünə enəcəkmi ?

Bir möcüzə əsəri, atasız olaraq Hz. Məryəmdən yaradılan Hz. İsa, dörd böyük peyğəmbərdən biridir. Otuz yaşına gəldiyində özünə peyğəmbərlik verilmiş, üç il sonra da Yəhudilərin sui-qəsdlərinə məruz buraxılmadan Allah tərəfindən səmaya çıxarılmışdır. Məsih ünvanıyla da xatırlanar. Sığal çəkərək xəstəlikləri yaxşılaşdırdığı, Hz. Zekeriya özünü sığal çəkdiyi, yer üzünü sığal çəkəcəyi, yəni qət edəcəyi kimi xüsuslar üzündən bu ünvanın verildiyi ifadə edilər. Rəvayətlərə görə Hz. İsa, axırzamanda təkrar yer üzünə enəcək və ümməti Məhəmməddən olacaq.

 

Hz. İsanın çarmıxa çəkilmə iddiası

 

Günümüz İncillərinə baxdığımızda bu mövzuda tutarlı, üzərində ittifaq edilmiş bir görüş tapmaq mümkün deyil. İncilə görə, Hz. İsa qanuni və haqlı mübarizəsində bir qisim maneələrlə qarşılaşmış, xalqı inqilabla günahlandırılmış və Yəhudilərin israrlı"Xaça çəkmə" təklifləri qarşısında Roma İmperatorluğunun Yehudiye bölgəsinin 6-cı qubernatoru Platus (Filatos) tərəfindən xaça gərilmişdir. Luka İncilində, Platusun, Yəhudilərin istəklərinə boyun əydiyi(1) və Hz. İsanı, Yəhudilərin yüksək dini məhkəməsi Sanhedrin tərəfindən edama məhkum etdirdiyi yazılmışdır.

 

İncillərə görə, Hz. İsanın yerinin bilinmədiyi, ancaq 12 Həvaridən biri olan Yehuda İskaryotun 30 gümüş kimi az bir pul qarşılığında onun yerini bildirdiyi, Allahın da cəza olaraq onun surətini Hz. İsaya bənzətdiyi izah edilər. (2)

 

Xristianlar tərəfindən, Hz. İsanın aqibəti isə ixtilaflıdır. Onun çarmıxa gərildiyi ağırlıqlı görüş olmaqla birlikdə, çarmıxa gərilmədiyini qəbul edən Xristianlar da vardır. Cerinthi və Tatianos məzhəbləri kimi. Qurani Kərimi İngiliscəyə çevirən Corc Sala, "Bəzi Xristianlar, Hz. İsanın çarmıxa gərilməmə fikirinin Hz. Məhəmməd tərəfindən icad edildiyini söyləyərlərsə də, bu doğru deyil. Daha əvvəldən də Basilid, Cerinthi, Carpocrati kimi məzhəblər bu fikirdə idi. Photius, Rəsulların Səyahətləri adlı əsərdə bu cümlənin yazılı olduğunu oxumuş idi: 'İsa çarmıxa gərilmədi, bir başqası onun yerinə çarmıxa gərildi. Onun üçün onu çarmıxa gərənlərə güldü.'"

 

Əksər Xristianlar isə, onun Platus zamanında çarmıxa gərildiyi, sonra da dirildilib səmaya çıxarıldığına inanarlar. Onun yerini göstərən 12 Həvaridən İskaryot, sonradan xəyanətindən peşmanlıq duymuşvə özünü asmışdır. Hz. İsanın çarmıxa gərilməsi mövzusunda Xristianlar üç qrupa ayrılmışlar. Melkaiye deyilən qrup, Hz. İsanın həm bədənlə, həm də ruhən çarmıxa gərildiyini, lakin bu ölümün ruhuna doğrudan deyil də təmasla və hissən baş verdiyinə inanarlar. Yaqubuya deyilən digər bir qrup iki cövhərdən meydana gələn cövhəri Məsihin edam edildiyini, Nasuriler deyilən üçüncü qrup isə bədənlə öldürüldüyünü, lakin ruhunun göylərə yüksəldiyini söyləyərlər. (3)

 

Quranda Hz. İsanın sonu

 

Qısaca, İncillərin və Xristianların Hz. İsanın aqibəti mövzusundakı fikirləri belə. Quran isə, bu mövzuda çox dəqiq və qəti şərhdə var. Mövzuyla əlaqədar bəzi ayələr bu tərcümədədir:

 

"Yəhudilər, İsanı öldürmək üçün hiylə etdilər. Allah da onları qurduqları tələyə saldı və İsa deyə özlərindən birini öldürtdü. Allah, hiyləni hiyləylə cəzalandıranların ən xeyirlisidir.

 

"O vaxt Allah buyurdu ki: 'Ey İsa! Səni əcəlin gəldiyində öldürəcək olan Mənəm. Səni Mən səmaya yüksəldəcəyəm, Yəhudilərin sui-qəsdindən tərtəmiz qurtaracağam və sənə uyanları Qiyamətə qədər, səni inkar edənlərə üstün edəcəyəm. '"(4)

 

 

Digər bir ayədə isə, məsələyə daha da açıqlıq qazandırılmaqda və belə buyurulmaqdadır:

 

"Onlar, İsanı inkar etmələri, Məryəmə çox böyük bir böhtanda olmaları və 'Allahın Elçisi Məryəm oğulu Məsih İsanı biz öldürdük' demələri səbəbiylə də lənətə uğramışlar. Onu nə öldürdülər, nə də asdılar; lakin başqası ona bənzədildi də onu öldürdülər. Şübhəsiz ki, bu barədə ixtilafa düşənlər, İsanıöldürüb öldürmədikləri haqqında şübhə içindədirlər. Onların bu barədə heç bir məlumatları yoxdur; qapıldıqları şey, ancaq bir zənn və təxmindən ibarətdir.

 

"Həqiqətdə isə, Allah, onu Öz hüzuruna yüksəltdi. Allahın qüdrəti hər kəsə qalibdir və Onun hər işi hikmət ilədir." (5)

 

 

Ayədə, açıqca Hz. İsanın asılmadığı, ona bənzədilən başqa birinin öldürüldüyü izah edilməkdədir. Ayəni təfsir edən alimlər, bu xüsusu belə şərh etmişlər: Yəhudilər, Hz. İsanıöldürmək məqsədiylə yanına girdiklərində onu tapa bilmədilər. Çünki Cənabı Haqq, onu səmaya çıxarmışdı. Təlaşlanan və xalqın qarışmasından qorxan Yəhudilər, bir adam tutub onu Hz. İsa deyə çarmıxa çəkdilər. Xalq çarmıxa çəkilənadamı adla tanısa da şəxsən tanımamaqda idi.

 

Digər bir görüşə görə isə, Yəhudilər, Hz. İsanın bir evdə olduğunu öyrənmiş, öldürmək məqsədiylə evə getmişdilər. Başlarındakı Yehuda, Taytayus adında birini öldürməsi üçün içəri göndərdi. CənabıHaqq isə, İsa Əleyhissalamı göyə qaldırmış, o adamı da İsaya bənzətmiş, Yəhudilər də Hz. İsa deyə onu asmışdılar.

 

Bu rəvayətlərə əlavə olaraq, Həvarilərdən birinin münafiqlik edib casusluq etdiyi, Allahın da cəza olaraq onu Hz. İsaya oxşadıbasdıqları şəklində bir rəvayəti daha var.

 

Bu ayələr açıqca göstərməkdədir ki, Hz. İsanı öldürmə təşəbbüsünə keçən Yəhudilər onu öldürə bilməmiş, CənabıHaqq onların tasallutundan onu qurtarıb səmaya çıxarmışdır.

 

Hz. İsanın yer üzünə enişi

 

Ümməti Məhəmməd (s.ə.s.) bir çox istiqamətləriylə təriflənən bir millətdir. Quranda da, digər İlahi kitablarda da təriflənmişdir.

 

Hz. İsa, İncildə, bu ümmətin tərif dolu sifətlərini gördüyündə, onlardan olması üçün Allaha dua etmiş, Allah da onun duasını qəbul etmişdir. Günü gəldiyində müceddit olaraq yer üzünə enməsi bunun üçündür. (6)

 

Alimlər, İsa Əleyhissalamın yer üzünə enişinin Kitab, Sünnə və icma ilə sabit olduğunu(7) və bunun mütevatir hədislərə dayanan bir inanc məsələsi halına gəldiyini, inkar edənin küfrünə hökm ediləcəyi qənaətinə gəlmişlərdir. (8)

 

Şövqəniyə görə, İsa Əleyhissalamın yer üzünə enəcəyini bildirən hədislərin cəmi 29-u olmaqda və tevatür dərəcəsinə çatmaqdadır. (9) Səhihi Müslimdə də eyni qeyd vardır. (10) Belə deyər:

 

"Gözlənilən Mehdi, Dəccal haqqında rəvayət edilən hədislər olduğu kimi Hz. İsa bin Məryəmin (ə.s.) enəcəyi haqqındakı hədislər də tevatür dərəcəsinə çatmışdır. "(11)

 

 

İbni Kəsr Təfsirində, Zuxruf Surəsinin 61-ci ayəsində keçən İsa Əleyhissalamın Qiyamət əlaməti olması həqiqətini açıqlayarkən, onun Qiyamət qopmadan əvvəl enəcəyini bildirən rəvayətlərin tevatür dərəcəsinə gəldiyini bildirməkdədir. Şeyx Abdülfettah Əbu Vəzi də, Hz. İsanın yer üzünə enib Dəccalı öldürəcəyinə dair rəvayətlərin tevatür dərəcəsini tapdığını ifadə edər. (12) Allame muhaddis Kittaninin də Nazmü'l-Mütenasır adlı əsərində(13) eyni fikirləri müdafiə etdiyi görülər.

 

İbni Həcərin Fethu'l-Bari'sində də, Hz. Mehdinin bu ümmətdən olacağı, Hz. İsanın (ə.s.) onun arxasında namaz qılacağıyla əlaqədar hədislərin mütevatir olduqları qeydi də yer almaqdadır. (14)

 

Sadeddin Taftazani də, Şerhu'l-Makasıd'ında, Hz. İsanın enişiylə əlaqədar bir çox səhih hədis olduğunuvə bunların mütevatirü'l-mənə olduğunu yazar. (15)

 

Bir qisim ayə və hədislərdə, Qiyamət əlamətlərinin izah edildiyini görərik. Bunlar hədis kitablarında olsun, İslam alimlərinin əsərlərində olsun, "Qiyamət əlamətləri" başlığı altında toplanmışdır. Bu əlamətlərdən biri də, Hz. İsanın yer üzünə enməsidir. Yəni İsa Əleyhissalam, Qiyamət qopmadan əvvəl yer üzünə enəcək. Cənabı Haqq, bir ayəsində, "İsanın enişi Qiyamət əlamətlərindəndir"(16) buyuraraq bu həqiqətə işarə etmişdir. Rəsulu Əkrəm də (s.ə.s.), bir çox hədislərində, Hz. İsanın enəcəyini bildirmişdir. Bunlardan bir qisimi belədir:

 

"Sizlər on əlaməti görmədikcə heç bir zaman Qiyamət qopmaz. ... Biri də İsa Əleyhissalamın enməsi. .."(17)

 

 

"Həyatım Qüdrət əlində olan Allaha and içərəm ki, Məryəm oğulu İsanın ədalətli bir hakim olaraq içinə enməsi yaxındır. "(18)

 

 

Bilindiyi kimi, Hz. İsa, göy üzündədir və üçüncü həyat təbəqəsində var. Bizim kimi yeyib içməyə, bəşəri bir qisim ehtiyaclara ehtiyac duymamaqda, nurani, ulduz misal, mələk kimi bir həyat sürməkdədir. Peyğəmbərimizin, "Hz. İsa axırzamanda gələcək, şəriəti Məhəmmədiyə ilə əməl edəcək"(19) müjdəsi lazımınca yer üzünə bir insan olaraq enəcək.

 

Madam hikməti İlahiyyə onun yer üzünə enməsini lazımlı görməkdədir. Elə isə çox əhəmiyyətli bir qisim vəzifələr etməlidir. Bunların bir qisimini sıralayaq:

 

Hz. İsa' nın Fəaliyyətləri

 

a. Hz. Mehdiyə tabe olması

Hz. İsa gəldiyində islam şəriətiylə əməl edəcək. "Əgər İsa həyatda olsa, mənə tabeolmaqdanbaşqa bir şey etməz"(20) buyuran Allah Elçisi, Müslimdə iştirak edən bir hədislərində də onun Sünnəyi Seniyyeye tabe olacağınıaçıqca ifadə etməkdədir. (21)

 

İmamıNevevi, "Hz. İsa, ümməti Məhəmmədə ayrı bir peyğəmbər olaraq deyil, şəriəti Mahmmediyeyi tətbiq etmək üçün gələcəkdir"(22) deyər.

 

İmamıRəbbani də (r.ə.), Hz. İsanın yer üzünə enib peyğəmbərlərin sonuncusu Rəsulullah Əfəndimizin (s.ə.s.) şəriətinə tabe olacağını söyləyər. (23)

 

Qazı İyaz isə, onun xalqın tərk etdiyi Şəriət hökmlərini canlandırmaq üçün enəcəyinin səhih hədislərlə sabit olduğunu ifadə edər. (24)

 

Bilindiyi kimi Hz. Məhəmməd (s.ə.s.) hatemul ənbiyadır, yəni son peyğəmbərdir. Belə olunca Hz. İsanın yeni bir peyğəmbər olaraq deyil, ancaq Rəsulu Əkrəmə ümmət olaraq gəlməsi və Şəriəti Muhammediyeye görə əməl etməsi düşünülə bilər. Alimlər deyərlər ki:

 

"Hz. İsa, Şəriəti Muhammediyeyi təkrar və tecdidle vəzifəlidir. İslamla əməl edəcək tək peyğəmbər, Hz. İsadır. O, dinin xor və alçaq görüldüyü, pisləşdiyi bir zamanda gəlib ədalətli bir hakim olaraq vəzifə edəcək. Yer üzünə enmədən əvvəl o günün şərtlərində İslamla əlaqədar lazımlı hər cür məlumatı öyrənmiş olaraq göndəriləcək və gəldiyində bunlarıtətbiq edəcək. "(25)

 

Tevatür dərəcəsində olan Hz. İsanın Hz. Mehdinin arxasında namaz qılması (26) tərzindəki hədislər də onun İslama tabe olacağını göstərməkdədir. Bu mövzuda bir çox rəvayət vardır. Bir qisimi belədir:

 

"Hz. Mehdi imam olar, Hz. İsa da ona tabe olar. "(27)

 

 

Buxari və Müslimdəki digər bir hədisi şərifdə isə belə buyurular:

 

"İmamınızın sizdən olduğu bir anda Məryəm oğlu İsa, yanına enib namazda ona tabe olduğundanə edərsiniz? "(28)

 

 

Əhmədin Cabirdən rəvayət etdiyi Müsneddə iştirak edən bir hədisi şərifdə, Hz. İsaya, "İmamete keç, ey Ruhullah" deyə namaz qıldırmasıtəklif edilincə, "Sizin imamınız önə keçsin və namaz qıldırsın" deyəcəyi ifadə edilər. (29)

 

Mövzuyla əlaqədar rəvayətlərdən birində də belə buyurular:

 

"İsa bin Məryəmin (ə.s.) səhər şəfəqinin açıldığıbir sırada Beyti Makdisə enəcəyi vaxta qədər, bu ümmətin içində haqq üçün vuruşan bir camaat şübhəsiz olacaq. İsa bin Məryəm (ə.s.) Hz. Mehdinin yanına enər. Özünə, ‘Keç önə ey Allahın peyğəmbəri! Bizə namaz qıldır!' deyilər. O da, ‘Xeyr, Allahu Təalanın bir lütfkarlığı olaraq siz bir-birinizin əmri olmusunuzdeyər. "(30)

 

 

İbni Macədə Əbu Ümamənin rəvayət etdiyi bir hədisi şərifdə isə imamlıq Hz. İsaya təklif edilincə o, "Sən keç, bu vəzifə sənə verildi" deyər.

 

Mövzuyla əlaqədar digər bir rəvayət də belədir:

 

"Hz. Mehdi, möminlərlə birlikdə Beytü'l-Makdis'te səhər namazı qılarkəno sırada nüzul edən İsanı (ə.s.) önə keçirəcək və Hz. İsa, əllərini onun çiyinlərinə qoyaraq, ‘Namazın kàmeti sənin üçün gətirilmiş, buna görə sən qıldır deyəcək və nəhayət Hz. Mehdi, İsa (ə.s.) və möminlərə imam olaraq namazı qıldıracaq. "(31)

 

 

Fıkhü'l-Ekber Aliyyü'l-Kari Şərhində isə məsələ daha dəqiqləşdirilər:

 

"İsa Əleyhissalam, Mehdi (r.ə.) ilə görüşəcək. Bu vaxt namaz qılınacaq. Mehdi namazıqıldırması üçün İsa Əleyhissalama işarə edəcək, lakin İsa Əleyhissalam, 'Bu namaz sənin üçün qılınır' deyərək bəhanə ifadə edəcək və 'Sən bu namazı qıldırmağaməndən daha layiqsən' deyəcək. İsa Əleyhissalamın Hz. Peyğəmbərin şəriətinə uyğun gəldiyi ortaya çıxması üçün Mehdiyə uyğun gələcək, beləcə birlikdə namaz qılacaqlar. "(32)

 

 

Hz. İsanın namazda Hz. Mehdiyə tabeolması şəklindəki bütün bu rəvayətlər, onun İslama tabe olacağını göstərməkdədir. Yəni Hz. İsa yeni bir dinlə gəlməyəcək. Ayrıca Xristianlıqla İslamınittifaq edəcəyinə, həqiqəti Kur'aniyenin metbuiyetine və hakimiyyətinə işarə etməkdədir. (33)

 

Hz. İsanın Şəriəti Məhəmmədiyə ilə əməl etməsinin bir sirri də belə təcəlli etməkdədir: Axırzamanda təbiət fəlsəfəsindən qaynaqlanan küfr cərəyanı və Allahı inkar fikirinə qarşı İsəvilik, xurafatlardan təmizlənib İslamaçevriləcək. Yəni Hz. İsa, İsəviliyin şəxsi mənəvisini təmsil edərək, dinsizliyin şəxsi mənəvisini təmsil edən Dəccalı, yəni onun yaydığı Allahı inkar fikirini öldürəcək. (34)

 

b. Xristianlığı xurafələrdən təmizləməsi

Hz. İsanın digər əhəmiyyətli bir vəzifəsi də, az əvvəl qısaca təmas etdiyimiz kimi Xristianlığı sonradan içərisinə soxulan bir neçə xurafatlardan, xüsusilə təslisdən təmizləməsi, Tövhidə çevirməsidir. Çünki çağın, elmin, insani və mədəni duyğuların bu qədər inkişafı qarşısında insaf və haqqpərəstliyi əsas alan insanlar tərəfindən, Xristianlığın köhnə halıyla ayaqda qalması mümkün deyil. Ya sönüb gedəcək, ya da əslinə çevriləcək, xurafatlardan təmizlənəcək.

 

Bir qisim inqilablardan keçən Xristianlıq, əvvəl Prutluğa, sonra mütləq dəlalətə düşərkən, bir qisimi isə Tövhidə yaxınlaşmış, onunla tənəffüs etməyə başlamışdır. Birinci və İkinci Dünya Döyüşlərindən etibarən, xüsusilə son illərdə yeni bir neçədəyişikliklərə düşənXristianlıq təslidən Tövhidə keçişin sancılarını yaşamaqdadır. Xristian bir qrup tərəfindən çıxarılan və səkkiz milyon insana xitab edən "Plain Truth" jurnalı, təslisin Xristianlığa sonradan əlavə edildiyini açıqca söyləyə bilir. Nə qədər ruhani, Hz. Məhəmmədin (s.ə.s.) peyğəmbərliyini qəbul etməkdə tərəddüd etmədiklərini ifadə edə bilir. Vatikan kimi bir yerdə belə Michael Lelong adlı Müsəlmanlarla Münasibətlər Başçısının bunu açıq açıq ifadə etməsi, bu yolda böyük məsafə alınmışolduğunu göstərmirmi?

 

d. Küfrü yox etməsi

Hz. İsa küfrə çətin bir döyüş açar. Küfr, onun qarşısında dayana biləcək taqət tapa bilməz. Rəvayətə görə, "onun nəfəsini duyan hər kafir öləcək, nəfəsi də gözün görə bildiyi məsafəyə qədər çatacaq. "(35) Yəni o, İslamın həyat verici həqiqətlərini bayraq əldə etdiyi üçün, o həqiqətlər qarşısında heç bir küfrü görüş dayaq nöqtəsi tapa bilməyəcək, yıxılmaq məcburiyyətində qalacaq.

 

Hz. İsanın küfrü yox etməsi demək, küfrün nümayəndəsi olan Dəccalı və inancsızlığa dayananköhnə sistemini və şəxsi mənəvisini yerlə bir etməsi deməkdir.

 

c. Barışı təmin etməsi

Yer üzündə qırx il ədalətli bir idarəçi olaraq qalan Hz. İsa, (36) barışı da hakim edəcək, -barış hakim olduğu üçün də-qılıncları dəryaz olaraq istifadə edəcək. (37)

 

Bəli, onun dövründə qılınclar qınına girəcək, silah istifadə etməyə gərək qalmayacaq.

 

İsa Əleyhissalam, yer üzündə qaldığı müddət içərisində, hər cür pisliyin qaynağı olan küfrü yox edərkən, onun yerinə bütün gözəlliklərin qaynağı olan imanı yerləşdirəcək. Beləcə imanın gərəyi olan ədalət, bərabərlik, bolluq, dinclik və səadət boy göstərəcək. Rəvayətlərdə bu gerçəklərə bir-bir diqqət çəkilər. O gəldiyində "düşmənliklər, boğazlaşmalar, qısqanclaşmalar yox olacaq, "38 gerçək dinclik və səadət mühiti təşəkkül edəcək, "Tək bir səcdə dünya və içindəkilərdən xeyirli görüləcək." (39)

 

Bəli, o dövrdə insanlar elə düzələcək, imanları elə qüvvətləşəcək və xeyirli əməllərə elə qaçacaqlar ki, tək bir səcdəni dünya və içindəki hər şeydən daha üstün tutacaqlar. (40)

 

Bu rəvayət də o günki mənəvi atmosferi göstərməsi baxımından olduqca maraqlıdır:

 

"İsa bin Məryəm, ümmətim içində olacaq, ədalətli bir hakim və ədalətli bir imam olacaq. Xaçı qırıb əzəcək və donuzu öldürəcək. Cizyəni qaldıracaq, zəkata isə toxunmayacaq. Artıq nə qoyun, keçi, mal sürüsü, nə də dəvə sürüsü üzərinə zəkat məmuru işlədilməyəcək. Düşmənlik və kin qaldırılacaq. Zəhərli olan hər heyvanın zəhəri sökülüb alınacaq. Hətta kiçik oğlan uşağı, əlini ilanın ağızına soxacaq da ilan ona zərər verməyəcək. Kiçik qız uşağı da aslanı qaçmağa məcbur edəcək də aslan ona zərər verməyəcək. Qurd, qoyun-keçi sürüsü içində sürünün iti kimi olacaq. Qab suyla dolduğu kimi yer üzü barışla dolacaq. Din birliyi də olacaq, artıq Allahdan başqasına ibadət edilməyəcək. Döyüşdə ağırlıqlarını (silah və vəsaitlərini) buraxacaq. "(41)

 

 

Müslimdə iştirak edən bir rəvayətdə də eyni şəkildə onun, "donuzu öldürəcəyi, xaçıqıracağı, cizyəni qaldıracağı"(42) ifadə edilməkdədir.

 

Bu və digər rəvayətlərdə keçən xaçı qırma, Hz. İsanın, ağla, elmə və həqiqətə tərs xurafatlarla əsli dəyişdirilən Xristianlığıbunlardan təmizləyib İslamaçevirəcəyinə, təslisdən qurtaracağına işarə edər.

 

Cizyəni qaldırması isə, zamanında malın bollaşacağını göstərər. O gəldiyində mal elə bollaşar ki, cizyə almağa belə gərək qalmaz. Bunu, Xristianların, İslamıqəbul edəcəkləri şəklində şərh edənlər də vardır. Çünki Müsəlman olanlardan cizyə alınmaz.

 

Zəhərli heyvanların zəhərlərinin alınması, qurdla quzunun bir yerdə gəzməsi kimi ifadələr barış atmosferinin əlamətləridir. "Döyüş də ağırlıqlarını, silah və vəsaitlərini buraxacaq" ifadələrində olduğu kimi.

 

d. Dəccalı öldürməsi

Hz. İsanın ən böyük müvəffəqiyyətlərindən biri isə, Dəccalı öldürməsidir. Hz. Mehdiylə birlikdə bunu reallaşdıracaq.

 

Dəccalın çıxışı, işi necə dəhşətlidirsə, öldürülməsi də o ölçüdə əhəmiyyətli və sevindiricidir.

 

Rəvayətə görə Rəsulu Əkrəm (s.ə.s.) Miraca çıxdığında Hz. İsayla görüşmüş; Dəccal söz mövzusu olmuş və Hz. İsa belə demişdi:

 

"Rəbbim mənə Dəccalın çıxacağını xəbər verdi. Yanımda kadib ağacından edilmiş iki ox olacaq. Dəccal onları görüncə güllənin əriməsi kimi əriyəcək. "(43)

 

 

Bu həqiqəti, Rəsulu Əkrəm Əfəndimiz də (s.ə.s.) belə xəbər vermişdir:

 

"Allahın düşməni olan Məsihi Dəccal, İsa Əleyhissalamı görüncə, duzun suda əridiyi kimi əriyər. Hz. İsa, onu tərk edib buraxsa belə həlak olana qədər əriyib gedəcək. Lakin Allah, onu şəxsən İsa Əleyhissalamın əliylə öldürər. "(44)

 

 

Digər bir neçə rəvayət də belədir:

 

"İsa (ə.s.) göydən enəcək, Dəccalı öldürəcək və ya Hz. Mehdinin Dəccalı öldürməsinə kömək edəcək. "(45)

"Mehdi, İsa (ə.s.) ilə birgə çıxacaq, Fələstin torpaqlarında Babı Lüddə Dəccalı öldürəcək, Mehdinin Dəccalı öldürməsinə kömək edəcək. "(46)

 

 

Görəsən bu həqiqət necə təcəlli edəcək?

Əvvəl Dəccal çıxar, addım-addım planladığı hiyləgər işini etməyə başlar. İzdirablı bir dövr başlar. Son dərəcə çətin günlər yaşanar. (47)

 

Bəli, onun dövründə möminlər şiddətli çətinlik və aclıq çəkərlər. Afik Akabesine və ya Şamdakı Duxan təpəsinə sığınmaq məcburiyyətində qalarlar. İşdə belə bir zamanda Hz. İsa bir səhər namazı vaxtı gəlir, Dəccal onu görüncə güllənin əridiyi kimi əriyər. (48)

 

Dəccalın öldürüləcəyi yerin Afik Akabesi olması da maraqlıdır. Hz. İsa burada şeytanla mübarizə etmiş, sonunda CənabıHaqqın köməyiylə qalib gəlmişdi. Eyni yerdə eyni şəkildə Dəccalıməğlub edəcək. (49)

 

İsa bin Məryəm, iki əli iki mələyin çiyinində olaraq Şamın şərqindəki minarəyə enəcək. Nəfəsinin çatdığıhər kafir öləcək. Dəccalı da axtarıb tapacaq və Lüd* qapısında öldürəcək. (50)

 

İbni Kəsrin ifadə etdiyinə görə Hz. İsa, haqqı təmsil etməkdədir. Gün gələcək, onun sayəsində haqq qüvvət tapacaq və Dəccalığı məğlub edəcək. Hədisdə Lüd qapısının xüsusilə zikr edilməsi İslamın Yəhudilərə (Dəccal da Yəhudidir) qələbə çalacağını göstərməkdədir. Çünki Yəhudilər ən geniş şəkliylə Dəccalığıtəmsil etməkdədirlər və Lüd onların hakimiyyəti altında var. (51)

 

Fitnəni oyandırmaq və hakimiyyət qurmaq məqsədiylə dünyanı gəzən, bir qisim istidraci möcüzələr göstərən Böyük Dəccal, bütün bunlara baxmayaraq Hz. İsanın əlindən xilas ola bilməyəcək.

 

Rəvayətlər, ayaq basdığı hər yeri, olduğu hər bölgə insanını mənən pozub cəmiyyət həyatı üçün bir fəlakət ünsürü halına gətirən Dəccal və tərəfdarlarının dördüncü dövrədə artıq iş edə bilməz hala gələcəyini, vəziyyətini mühafizəyə çalışacağını göstərməkdədir. Onun haqqından Hz. İsa gələcəkdir. Bəli, böyük Dəccalı, o öldürəcək.

 

 

e. Yəhudiləri öldürməsi

"Dəccal, bərabərində yetmiş min Yəhudi olduğu halda, gələcək. Hamısı da bəzəkli, yaşıl şallıolacaqlar. Dəccal, İsa Əleyhissalama baxınca, duzun suda əridiyi kimi əriyəcək və qaçmağa başlayacaq. İsa Əleyhissalam da ona, 'Sənə elə bir zərbəm olacaq ki, sən bundan xilas ola bilməyəcəksən' deyəcək və Lüddün şərq qapısıyanında çatıb onu öldürəcək. Allah, Yəhudiləri də məğlubiyyətə uğradacaq. Artıq Allahın yaratdığı varlıqlardan, arxasında bir Yəhudinin saxlanıb da Allahın danışdırmayacağı heç bir şey qalmayacaq. 'Ey Allahın Müsəlman qulu! Gəl, onu öldür' deməyən nə bir daş, nə bir ağac, nə bir divar, nə də bir heyvan qalacaq. Tək, 'Garkad' deyilən ağac müstəsna. Bu, onların ağaclarındandır. Danışmayacaq. "(60)

 

 

Müslimdə iştirak edən bir hədisdə də belə buyurulmaqdadır:

 

"Müsəlmanlar ilə Yəhudilər arasında çox qanlı bir müharibə olmadıqca Qiyamət qopmaz. O müharibədə Müsəlmanlar, Yəhudiləri qırıb öldürərlər. Hətta (bu qırıb öldürmə o dərəcəyə çatar ki), bir Yəhudi daş və ya ağac arxasına saxlansa, o daşvə ya ağac, 'Ey Müsəlman! Ey Allahın qulu! Bu arxamdakı adam bir Yəhudidir. Gəl, onu öldür' deyəcək olmasın. Garkad ağacı (böyük bir ağac) müstəsna. Çünki o Yəhudi ağacı növündəndir. "(61)

 

 

Dinsizlik rejimi olan kommunizmin zərbə yeməsi demək, tarix boyunca yer üzünü fəsada verən; təxribatçılıq və qarışdırıcılığıyla tanınan və çağımızda da kommunizmi dünyanın başına müsəllət edən Yəhudilərin zərbə yeməsi demək deyilmi?

f. Bolluq və bərəkətə vəsilə olması

 

Bir hədisdə Peyğəmbərimiz, "Məsihdən sonrakı yaşayışa nə xoşbəxt!" buyurarkən, bunun səbəbini də izah edərlər: O gün gəldiyində göy yağışlarınıyağdırar, yerbitkilərini bitirər. Belə ki toxumu sərt bir daşın üstünə də  atsan bitirər. "(62)

 

Bu hədis, Hz. Mehdi zamanında görüləcək bu bolluğun sonra da davam edəcəyini göstərməkdədir.

 

Bəli, Hz. İsanın hakimiyyəti dövrünün məzhər olduğu gözəlliklərdən yalnız bir neçəsi bunlardır. Bu gözəlliklərdən biri də bir rəvayətdə ifadə edildiyi kimi malın bollaşmasıdır. (63) Həm də elə bollaşacaq ki, onu qəbul edəcək kimsə olmayacaq. (64)

 

İnsanlar şükrə yönəldikləri üçün Allah da onlara bol bol verməkdədir. Digər bir əhəmiyyətli səbəb də döyüşə xərclənən pulların xalqın xidmətinə təqdim edilməsidir. Ayrıca o dövrdə texnologiya inkişaf etdiyi, əkinçilik və sənayedə hücumlar reallaşdırıldığı üçün istehsal qat qat artacaq.

 

Hz. İsa gəldi?

 

Bədiüzzaman, Xristianlığın ya sönəcəyini, ya da xurafatlardan təmizlənib Tövhidə dönəcəyini söyləyər.

 

Bədiüzzaman əsərlərində bu mövzuda olduqca nümunələr verər. Bir əsərində, "Axırzamanda Hz. İsanın (ə.s.) dini hökm edəcək, İslamlaçiyin çiyinə gələcək"(66) deyər. Quran, Əsri Səadətdə olduğu kimi, Əhli Kitabı tək Allaha ibadət etmə, Ona ortaq qoşmama kimi tək sözdə birləşməyə(67) dəvət etməkdə idi. Bu ayə əsrimizdə köhnəyə görə böyük ölçüdə manevr tapmağa başladı. Cəhalət və kor-koranə təqlidçiliyin qırılıb yerini ağıl, elm, insaf və haqqpərəstliyə buraxmağa başladığı indiki vaxtda, Xristianlıq dünyası da artıq Quranın bu əmrinə qulaq asmağa başladılar.

 

Rəsulullah, ta Əsri Səadətdən bu günləri görüb, "Axırzamanda İsəvilərin həqiqi dindarları əhli Quran ilə ittifaq edib, müştərək düşmənləri olan zındıkaya qarşıçıxacaqlarını"(68) bildirmişdi. Mövzuyla əlaqədar hədisi şəriflərdən biri də belə:

 

"Gələcəkdə Rum ilə təhlükəsizliyi təmin edən bir sülh görəcəksiniz və birlikdə ikinizə də müxalif olan bir düşmənə qarşı döyüşəcəksiniz. "(69)

 

 

İbni Macədə iştirak edən bir hədisdə isə, döyüşlər başlayanda Ərəb olmayanlardan atlarıcins atların ən qiymətlisi, silahları silahların ən yaxşısı olan bir ordunun İslamı teyid edəcəyi bildirilməkdədir. (70) Bu ordu, axırzamanınböyük döyüşləri anında, İslama dəstək olan hərb texnologiyası yüksək Xristian bir dövlətin ordusu ola bilməzmi?

 

Necə ki Bədiüzzaman, İkinci Dünya Döyüşü əsnasında kommunizmi təmsil edən Rusiyaya qarşı mübarizə verən, "Allaha istinad edib dinsizliyi qaldıracağam, İslamı himayə edəcəyəm" deyən Almaniya və Bolşeviklere qalibanə və öldürücü zərbə vuran içərisindəki muharip qrupdan sitayişle danışmış, Hz. İsanın şəxsi mənəvisinin bir cür nümayəndəsi olduğunu zikr etmişdir. (71)

 

Yetmiş səksən ildir ateizm adına hərəkət edən kommunizmlə nə İslam ölkələri və nə də Xristian ölkələr tək başlarına qarşılıq edə bilmədilər. Onun üçün də ittifaq zərurət oldu. NATO, Cento kimi quruluşlar da bunun nəticəsində doğuldu.

 

Zaman bu zaman idi. Bunu çox yaxşı hiss edən Bədiüzzaman, əhli imana da, dindar ruhanilərə də bəzi həqiqətləri xatırlatma ehtiyacıhiss etmişdi:

 

"İndi əhli iman, deyil Müsəlman qardaşlarıyla, bəlkə Xristianın dindar ruhaniləriylə ittifaq etmək və medarı ixtilaf məsələləri nəzərə almamaq, niza etməmək lazımdır. Çünki küfr hücum edir. "(72)

 

 

 

 

Missionerlər, Xristian ruhaniləri və Quran xidmətçiləri çox diqqət yetirməliydilər. Çünki Şimaldan çıxan dinsizlik cərəyanı, İslamla İsəviliyin hücumuna qarşı özünü müdafiə etmək üçün Müsəlmanlarla missionerlərin ittifaqınıpozmağa çalışırdı. Bu cərəyan, İslamın xalqı gözləməsi, zəkatı fərz, faizi haram etməsi və zülmdən çəkindirməsi kimi əsaslarını istifadə edərək Müsəlmanları aldadıb onlara bir imtiyaz verib öz tərəfinə çəkə bilərdi. (74)

 

 

Vəziyyət nəzakətli idi. Düşmən isə böyük və dəhşətli. İxtilaf edənlər nə qədər qüvvətli olursa olsunlar az qüvvətlə məğlub edilə bilərdilər. "Dəccalanə" cərəyan isə iş başında idi. Buna qarşı Xristianlarla Müsəlmanların ittifaq içərisində olmaları lazım olmaqda idi. Belə deyirdi Bədiüzzaman:

 

"Əhəmiyyətli bir narahatlıq və bir təsəlli ürəyimə gəlir ki: Bu geniş boğuşmaların nəticəsində köhnə Hərbi Ümumidən çıxan zərərdən daha böyük bir zərər, mədəniyyətin istinadı, mənbəyi olan Avropada Dəccalanə bir vəhşilik doğurmasıdır. Bu narahatlığı təsəlliyə medar; aləmi İslamın tam intibahıyla Yeni Dünyanın, Xristianın həqiqi dinini düsturu hərəkət ittihaz etməsiylə və aləmi İslamla ittifaq etməsi və İncil, Quranla birlik edib tabe olması, o dəhşətli gələcək iki cərəyana qarşı səmavi bir muavenetle dayanıb inşaallah qələbə qazanar. "(76)

 

 

Bu Dəccalanə cərəyan kommunizmdən başqa bir şey deyildi. Dünya qurulandan bu yana "Din afyondur" zirvəsiniəsas alıb bütün dinlərə, müqəddəslərə beləsinə döyüş açan ikinci bir sistem görülməmişdi. Nemrutlara, Fironlara, Şeddatlara daş çıxardan bu sistem, önünə gələni udaraq inkişaf etmiş, qüvvət tapmış, dünyanın əhəmiyyətli bir qisimini zəbt etmişdi. Belə bir zamanda nə haqq din mənsublarıolan Müsəlmanlar və nə də Xristianlar tək başlarına qarşı qoya biləcək gücə sahib deyildilər. Müsəlman-Xristian ittifaqından başqa yol ola bilməzdi.

 

Köhnədən Xristian dövlətləri Birliki İslama tərəfdar deyildilər, lakin kommunistlik və anarxistlik çıxdığı üçün həm Amerika, həm də Avropa dövlətləri birliki İslama da tərəfdar olmağa məcbur idilər. (77).

 

Birliki İslamın təşəkkül etməsi demək isə Hz. Mehdinin şəxsi mənəvisinin üç əhəmiyyətli vəzifəsi iman, həyat və şəriətdən ibarət olan üçüncüsü vəzifəsinin reallaşması demək idi. Çünki Hz. Mehdinin üçüncü vəzifəsi, xilafəti İslamiyeyi birliki İslama bina edərək, İsəvi ruhaniləriylə ittifaq edib dini İslama xidmət etməkdir. Bu vəzifə, çox böyük bir səltənət və qüvvət və milyonlara fədakarlarla tətbiq edilə bilərdi. (78)

 

13 dekabr 1992-də papalıq 627 səhifəlik bir kitab nəşr etdi. Bütün kilsələrə paylanan bu kitabdan yalnız Fransada 200 min ədəd satıldı. Kitabda Xristianlıq İslamiyyət istiqamətində şərh olunur. Fatihə Surəsinin də iştirak etdiyi bu kitabda belə deyilir:

 

"İnsanlar, digər insanların etdikləri qànunlara deyil, İlahi qanunlara itaət etməlidirlər."

 

 

Tövhid inancının tüstülədiyi əsərdə teslis isə belə ələ alınır:

 

"Teslis əqidəsini tək Allah inancına görə izah etmək imkanı qalmamışdır. Həzrəti İsa, yalnız Allahın özünə təbliğ etdiklərini nəql edən bir peyğəmbərdir."

 

 

1967-dən bu yana papalıq "Dinlər Arası Dialoq Şurası Başçısı" sifətiylə Müsəlmanların Ramazan bayramlarını təbrik edir. 1992-ci ildə nəşr etdiyi təbliğbelə idi:

 

"Əziz Müsəlman tibb bacıları və qardaşlar!

 

Sizlərin oruc və namaza bağlılığınıza hörmət edən biz İsəvilər, Allahın bir neməti olan barış və dincliyə qovuşmaq üçün birlikdə işi arzu edirik.

 

Sizlər mömin və Müsəlmanlar olaraq fərz olan Ramazan orucunu tutmanın verdiyi yüksək duyğuyla çox yaxşı bilir və idrak edirsiniz ki, gerçək dinclik və barışın təmini Allahdan gələn bir kömək və nur olmadıqca mümkün deyil. O Allah ki, dinclik, səadət və barışın yeganə Rəbbidir.

 

Cənabı Allaha dua edərik ki, bizlərə Müsəlmanlar və İsəvilər olaraq qarşılıqlı köməkləşmə və dialoq ilə dinclik və barışıtəmin etmək üçün çətinliklərə dayanacaq bir güc və qüvvət lütf etsin."

 

 

1996-cı ildə Dinlərarası Dialoq Papalıq Məsləhətləşmə Təşkilatı Başçısı Kardinal Francis Arinze isə, Ramazan Bayramımünasibətiylə İslam dünyasına istiqamətli mesajında, həm Müsəlmanların bayramlarını təbrik edir, həm də Müsəlmanlar ilə Xristianlar arasındakı əlaqələrin inkişaf etdirməsi, bir-birlərinə dözümdən kənar daha irəli və dərin bir səviyyəyə çatmasılazım olduğundan danışırdı. Papa Jean Paulun "Biz Xristian və Müsəlmanlar, ümumiyyətlə bir-birimizi səhv anlamış və keçmişdə bəzən bir-birimizə qarşı gəlmiş və hətta polemik və döyüşlərlə özümüzü istehlak etmişik" şəklindəki sözlərini nəql edən Arinze, "Yaddaşlarımızı keçmişin mənfi qalıqlarından qurtarma və gələcəyə baxma vaxtı gəlmişdir. Kim digərini üzmüşsə, buna peşman olaraq üzr istəməlidir. Qarşılıqlı olaraq bir-birimizi bağışlamalıyıq" deyirdi. (79)

 

Hz. İsa işini pərdələr arxasında icra edir sanki. Demək ki gəlmiş. Təbii ki imtahan sirri gərəyi hər kəs onu tanıya bilmir. Onu ancaq ona çox yaxın olanlar tanıya biləcək.

 

Haşiyələr

---------------------------------------------------------

1. Luka İncili, 23.

2. Matda, 26:14-16.

3. Əlmalılı, Haqq Dini Quran Dili, 3:1517-1518.

4. Al İmran Surəsi, 54-55.

5. Nisa Surəsi, 157-158.

6. Canan, A. g. e., 14:74.

7. Səid Həvva, A. g. e., 9:336.

8. A. g. e., s. 420.

9. İbni Macə, 10:338.

10. Müslim, 2:58.

11. Sıddık Həsən Xan, əs-Seyid Məhəmməd Sıddık əl-Qanıçı, əl-İzaa (Qahirə: 1407/1986), s. 114; Səid Həvva, A. g. e., 9:335-336, 446.

12. Səid Həvva, A. g. e., 9:445.

13. Kəttani, A. g. e., s. 147.

14. İbni Macə, 10:338.

15. ət-Təftazani, Məsud bin Ömər bin Abdullah, Şerhu'l-Makasıd (İstanbul: 1277), Xəttimə: 8; 2:307.

16. Zuxruf Surəsi, 61.

17. Müslim, Kitabü'l-Fiten: 39.

18. Buxari, Büyu: 102; Mezalim: 31; Ənbiya: 49; Müslim, Kitabü'l-İman: 242; Əbu Davud, Melahim: 14.

19. Buxari, Mezalim: 31; Büyu': 102; Müslim, İman: 242-243; İbni Macə, Fiten: 33.

20. Müsned, 3:387; əl-Fıkhü'l-Ekber Aliyyü'l-Kari Şərhi Terc., s. 284.

21. Müslim, Kitabü'l-Fiten: 34.

22. əl-Heytemi, A. g. e., s. 68.

23. İmamıRəbbani, Məktubat, 2:1309.

24. İbni Macə, 10:338.

25. Şarani, Müxtəsəri Tezkiretü'l-Kurtubi Terc., s. 500.

26. Səid Həvva, A. g. e., 9:338.

27. Səhihi Buxari Terc. 1:83 (H. 1406, 5:208); əl-Fethu'l-Kebir, 2:143.

28. Buxari, Kitabü'l-Enbiya (Babınüzulu İsa): 60, 4:324; Müslim, 2:56.

29. İbni Həcər, əl-Fəth, 6:491.

30. Müslim, İman: 247; Suyuti, Cəlaləddin Əbdürrəhman, əl-Havi li'l-Fetava, ISIS(N)I (Beyrut: 1983), 2:83.

31. əl-Heytemi, A. g. e., s. 64.

32. əl-Fıkhu'l-Ekber Aliyyü'l-Kari Şərhi Terc., s. 284.

33. Şüalar, s. 507.

34. Nursi, Məktubat, s. 13.

35. İbni Macə, 10:323.

36. Müsned, 2: 437; 6:75.

37. Müsned, 2:482-483.

38. Müslim, Kitabü'l-İman: 243.

39. Buxari, Büyu: 102; Mezalim: 31; Ənbiya: 49; Müslim, Kitabü'l-İman: 242; Əbu Davud, Melahim: 14.

40. Canan, A. g. e., (İstanbul: Fəza Jurnalistika MMM., 1996), 14:73.

41. Müsned, 2:437; Muh. Tezkiretü'l-Kurtubi, s. 498.

42. Müslim, Kitabü'l-İman: 243.

43. Abdullah bin Məsud, Təfsiri İbni Məsud, s. 243.

44. Müslim, Kitabü'l-Fiten: 34.

45. Kəttani, A. g. e., s. 145.

46. Kitabü'l-Bürhan, s. 105.

47. Müsned, 6:125, 435; Müslim, Fiten: 110.

48. Müsned, 3:368; 4:216-217.

49. Sarıtoprak, A. g. e., s. 128.

* Lüd, Qüdsə 68 km uzaqlıqda on beşmin əhalili bir qəsəbədir.

50. Müslim, Fiten: 110; Tirmizi, Fiten: 59, 62; İbni Macə, Fiten: 33; Müsned, 2:66; 6:455-456.

51. İbni Kəsr, Nihayetü'l-Bidaye, 1:158.

52. Nursi, Şüalar, s. 506-507.

53. Nisa Surəsi, 61.

54. əl-Fıkhu'l-Ekber Aliyyü'l-Kari Şərhi Terc., s. 284.

55. Məmməd Vehbi, Hülasatü'l-Beyan, 3-4: 1109.

56. Məktubat, s. 54.

57. Nursi, Məktubat, s. 413.

58. Nursi, Şüalar, s. 581.

59. Nursi, EmirdağLahikası, 2:71.

60. İbni Macə, Fiten: 33.

61. Müslim, Kitabü'l-Fiten: 82.

62. əl-Münavi, Feyzü'l-Kadir, 4:275.

63. Müslim, Kitabü'l-İman: 243.

64. Tirmizi, 4:93; İbni Macə, 10:340.

65. Nursi, Sözlər, s. 723.

66. Nursi, Kastamonu Lahikası, s. 111.

67. Al İmran Surəsi, 64.

68. Nursi, İxlas Risalələri, s. 24.

69. Tac Tərcüməsi, H. 960; İbni Macə, H. 4089.

70. İbni Macə, H. 4090.

71. Nursi, Kastamonu Lahikası, 53-54.

72. Nursi, EmirdağLahikası, 1:206.

73. Nursi, İxlas Risalələri, s. 24; Lemələr, s. 151.

74. Nursi, EmirdağLahikası, s. 159.

76. Nursi, EmirdağLahikası, 1:53.

77. A. g. e., 2:54.

79. 17 Fevral 1996, Yeni Asiya.