Qadının İslamdakı yeri nədir?

İslam qadına çox böyük və şərəfli bir mövqe vermişdir. Cənabı Haqq bir ayəsin də "Ana-atanıza of belə deməyin" (İsra Surəsi, 28) buyurmuşdur.

Əfəndimiz Həzrətləri də, "Cənnət anaların ayaqları altındadır," (Suyuti, əl-Camiüs-sağir, 3642) buyurmaqla analara çox böyük bir mövqe vermişdir. Bu münasibətlə, İslamda qadın-kişi bərabərliyi olmadığı şəklindəki etirazlara qısaca təmas edək:

Cənabı Haqq sonsuz hikmətlər sahibidir. Məxluqatını, hikmətinin iktizasına görə, istədiyi kimi yaradar. Bəzisinə digərindən fərqli qabiliyyətlər və üstünlüklər verər. Heç bir məxluqun, bu hökm və iradəyə müdaxilə etməyə haqqı yoxdur.

Allah, kişilər ilə qadınları hər istiqamətdən bərabər yaratmamışdır. Bu iki cinsi hər cəhətlə bərabər etməyə çalışmaq ancaq fitrəti dəyişməklə mümkündür, bu isə mümkünsüzdür. Kişinin və qadının mahiyyətləri bir çox cəhətlə fərqlilik göstərər. "Hökm əksəriyyətə görə verilər" qanunundan hərəkətlə belə deyə bilərik: Kişilər, "güc və qüvvətdə, təşəbbüs qabiliyyətində, cəsarətdə", qadınlar isə, "şəfqətdə, həssaslıqda, vəfa və sədaqətdə" daha irəlidirlər. Gərək qadının gərək kişinin bir-birindən üstün tərəfləri vardır. Ailə damı altında, hər iki tərəfin üstünlükləri birləşdirilər və beləliklə ailənin ehtiyacları yanında, səadəti də təmin edilmiş olar.

Kişilərin güc və qüvvət cəhətdən daha irəli olmaları səbəbiylə, Cənabı Haqq, ailənin məsuliyyətini, birinci dərəcədə, kişilərə yükləmişdir. Kişiləri, qadınların ehtiyaclarını yerinə yetirmək, onları maddi və mənəvi hər təhlükədən qoruyub güdməklə mükəlləf etmişdir. Bu həqiqət bu ayədə açıq bəyan buyurulmuşdur; "Kişilər qadınlar üzərinə idarəçi və qoruyucudurlar. Çünki bir dəfə Allah bəzilərini digərlərindən üstün etmişdir. Bir də kişilər mallarından (qadınlarına) aliment verərlər. Onun üçün yaxşı qadınlar, itaətkardır. Allah onları (ərlərinin himayəsinə verməklə) qoruduğu kimi, onlar da qeybi (namuslarını və ərlərinin mallarını) qoruyarlar." ( Nisa Surəsi, 34)

İslam kişinin qadına qarşı etdiyi bu lütfkarlıqlara qarşı qadına da ərinə qarşı itaəti vacib etmiş və bu itaəti ibadət saymışdır. Bu ayədə bir tərəfdən kişilərin hakimiyyətini, digər tərəfdən də qadınların qiymət və fəzilətini dərs verir.

Bu var ki, ailə rəisi olmaq başqadır, Allah qatında üstün olmaq daha başqadır. Qurani Kərimə görə, üstünlüyün ölçüsü cinsiyyət deyil təqvadır. Təqva isə ən qısa ifadəsi ilə, Allahdan qorxmaq, günahlardan çəkinmək, Onun razı olmadığı hərəkət, rəftar, hal və sözlərdən uzaq dayanmaq, Onun razılığına çatmağı ən böyük məqsəd bilib, bunu itirməkdən son dərəcə qorxmaqdır.

Ailə içindəki nizam və ahəngin davamı üçün kişinin ailə rəisi olması və qadının da ona itaət ilə mükəlləf olunması zəruridir. Mütləq bərabərlik bu itaəti qırmaqla ailədəki nizamı pozar; dinclik və səadəti məhv edər və çox vaxt boşanmalara gətirib çıxarar.

Qadının kişisinə itaəti nə qədər lazım isə, kişinin də qadının haqq və hüququnu güdməsi o qədər vacibdir. Buna görəİslamda "qadınların kişilərə əsir olduqları" iddiası tamamilə batildir. Əksinə İslamda qadın kişidən daha çox zövq və səfa imkanına malikdir. Çünki İslam, kişini qadının alimentini təmin ilə mükəlləf edərkən, qadını bundan azad tutmuş, bunun yerinə qadına ən zövqlü bir vəzifə olaraq "uşaq tərbiyəsini" vermişdir. Bunun üçündür ki, Allah, şəfqət hissini qadınlara, kişilərdən çox lütf etmişdir.

Bu gün qadın azadlığı deyə ortaya atılan şeylər, qadınların ancaq pozğunluğa düşmələrini və səfalətlərini nəticə vermiş, izzətlərini zillətə çevirmişdir. İslam isə onların iffət və namuslarını mühafizə altına almaqla, şərəflərini qorumuşdur.

Bəzi ətraflar, İslamın örtünmə əmrini qadının azadlığının məhdudlaşdırılması şəklində təqdim edirlər.

Əvvəlcə bunun bilinməsi lazımdır: Qadınların örtünmələri bütün səmavi dinlərin ortaq hökmüdür. Rahibələrin örtünmələri bunun açıq bir dəlilidir.

Kənar yandan, örtünmə yalnız qadınlar üçün deyil, bütün insanlar üçün fitri bir vəzifədir. Heç bir millətdə kişilərin və ya qadınların çılpaq olaraq gəzdikləri görülməz. Ancaq örtünmənin sərhədində münaqişə vardır. İslama görə qadın, xarici kişilərin şəhvətlərini təhrik edəcək bütün üzvlərini örtməklə öhdəçiliklidir. Beləcə, dünyada şərəfini, axirətdə isə əbədi səadətini qurtarmış olar. Kənar yandan, qadınlar, İslamın məhrum etdiyi şəkildə açılıb saçılmaqla, kişiləri günaha soxmaqda və "səbəb olan işləyən kimidir," hökmün tərəfindən, onların günahlarının bir qatı da özlərinə yazılmaqdadır. İslam, örtünmə əmri ilə qadınları bu təhlükədən də mühafizə etmişdir.