Ramazanda Necə Qidalanaq?

Günlük aclıq müddətinin təxminən 17 saat olması səbəbiylə qan şəkəri tarazlığının asanlıqla pozula biləcəyini ifadə edən Bəslənmə və Diyet Mütəxəssisi Serap Cavlak buyurur: "Bu səbəblə iftar və sonrasında edəcəyimiz öyün sayı, qidaların müxtəlifliyi və bişirmə üsulları sağlamlığımızın qorunması üçün olduqca əhəmiyyətlidir. İftar, axşam yeməyi, ara öyünlər və sahur edilərək yenə 4 və ya 5 öynə qidalanmaq  lazımdır və iftarda yemək müddətini mümkün olduğu qədər 20 dəqyə yaymağa çalışın. Loxmaları yavaş çeynəmək çox önəmlidirlidir. "

"Ramazan ayında xüsusilə qızardılmış qidalardan, xəmir işlərindən, xəmir şirniyatlarından uzaq durmaq, ağ çörək yerinə qara çörək, düyü plovu yerinə yarma qəbul etmək, salat və süd-qatıq istehlak etmək qan şəkərimizin daha yavaş yüksəlməsini və aclıq dövründə daha az acmamızı ayrıca rahat oruc tutmamızı təmin edir . Yenə maye tarazlığını qorumaq üçün 2-2.5 LT su içmək əhəmiyyətlidir. Yenə içkilərdən ayran, sadə mineral su, bitki çayları almaq maye qəbulumuza qatqı təmin edər.''

"Sahura qalmaq aclıq müddətimizi azaldar, qan şəkərini tarazlayar, mədəni rahatlaşdırar. Sahurda yenə ağır yeməklər yerinə az yağlı pendir, qaynadılmış yumurta, 4-5 zeytun, qara çörək, süd və ya bitki çayları istehlak edilə bilər. Bəslənmə nizamının dəyişməsinə bağlı olaraq meydana gələ biləcək qəbizlik problemi üçün bol lifli qidalar qəbul etmək lazımdır. Məsələn paxlalı yeməkləri, hər öynədə salat, ara öynələrdə meyvə (qabığı ilə yeyilə bilənlər qabıqlı olaraq), qara çörək, qoz-badam-quru ərik alına bilər. "

Pəhriz və Bəslənmə Eksperti Hilal Acar, Ramazanda sağlam oruc tutmaq üçün "Meyvə və tərəvəzi bol yeyin, iftarda suya yüklənməyin, süfrənizdən yarma pilovunu əskik etməyin, yürüyüş etməyə çalışın" məsləhət görür...

Ramazanda iftar və sahur öynələrini bölərək 3-4 öynə etmənin həzm sistemi nizamı baxımından əhəmiyyətli olduğunu vurğulayan Diyetisyen Hilal Acar, "Təxminən 17 saatlıq aclıqdan sonra ağır yeməklərlə bir anda yükləmə etmək mədədə yanma, qaz, bulanma, qəbizlik kimi bir çox sağlamlıq problemini də özü ilə gətirir. Bu problemləri ən aza endirmək üçün iftarımızı iftariyəliklərlə və az yağlı bir şorbayla açıb 30 dəqiqə qədər mədəni dincəldib sonra əsas yeməyə keçmək fayda təmin edər "

"Düyü plovu, makaron yerinə yarma plovu kimi lilfi yüksək qidalar seçilməli. Daha yüngül və sağlam olması üçün yeməklər, qızartma və qovurma yerinə; qaynatma, buğlama və ya sobada bişirmə üsulları ilə hazırlanmalıdır. "

İftarda və sahurda nələr yeyilməli?

Ramazan'da qızartmalar, yağlı souslar, həddindən artıq isti və soyuq yeməklər-içkilər, duzlu qidalar və tox qarınına şirniyat yeyilməməlidir. Oruc xurma ilə açılmalı. Sonrasında bir stəkan ilıq ballı, limonlu su və bir kasa şorba içilməlidir. Şorbadan sonra yeməyə 10 dəqiqə ara verin. Namaz qılanlar bu vaxt namazlarını qıla bilərlər. Aclıq hirsi bu əsnada tərbiyə olunmuş olacaq. Əks təqdirdə süfrədən çox şişkin qalxılır. Döndükdən sonra bir gün ət, toyuq və ya balıq yeyilə bilər. Yanına da zeytunyağlı bir tərəvəz ya da salat ... Digər gün qara makaron, pide, yarma və ya qabıqlı düyü yeyilə bilər. Bunun yanına da həftədə ən az üç dəfə paxlalılar istehlak edilməli. İftar ilə sahur arasında ara öynə edilməli. Ara öynədə süd və süd məhsulları istehlak edilə bilər. Yanında qoz və ya təzə fındıq kimi duzsuz çərəzlər yeyilə bilər. Bir kasa də meyvə. Sahurda isə tam buğda unundan pide, yağsız pendir, yumurta, şirin iti bibər və nanə (hərarəti kəsər), çox az cem və ya bal yenilenilir.

Həftədə iki gün isə Müsli üstəgəl yulaf əzməsi. Qatıq və ya südlə üzərinə darçın və qoz, bir az da meyvə, bir dənə yumurta istehlak edilə bilər. Yenə həftədə iki gün sahurda paxlalılar təklif edirəm. Yanında bol nanəli atlama(qatıq və xiyar) və ya xiyar ola bilər. İkisi də hərarəti kəsər. Iftarla sahur arasında su, mədən suyu və ya ev istehsalı buzlu çaylar içilməli.

Şirniyyatlarda xurma siropu istifadə edilməli

Xurma şurubunu ən əhəmiyyətli xüsusiyyəti içində saxaroza (ağ şəkərdəki zərərli qisim) olmamasıdlr. Qan şəkərini yüksəltmir.Orqanizmə qüvvət, enerji verir və daha az kökəldir. Vitamin baxımından da zəngindir. Bu səbəbdən Ramazan'da bütün şirniyyatlar xurma şurubuyla edilə bilər. Şəkər xəstələri da az miqdarda yeyə bilər. "

Sahurda Az Yeyərək Tox Qalmağın Yolları

On doqquz May Universiteti (OMÜ) Tibb Fakültəsi Endokrinoloji və Maddələr mübadiləsi Xəstəlikləri Anabilim Başçısı Prof. Dr. Hulusi Atmaca Sağlam oruc tutmanın yollarını açıqlayır, "Təxminən 17 saatlıq bir oruc var. Bu səbəbdən burada diqqət etməmiz lazım olan əhəmiyyətli nöqtələr var. Əvvəlcə hər hansı bir xəstəliyi olanlar həkimləri ilə əlaqə qurub bu Ramazan ayında nə şəkildə hərəkət etmələri lazım olduğunu, oruc tutub tuta bilməyəcəyi mövzusunda məlumat sahibi olması lazımdır. Oruc tutanlar üçün diqqət yetirilməsi lazım olan nöqtələr bunlardır: Bu uzun saatlarda daha az ac qalmağı təmin etmək üçün ən çox edilən səhvlərdən biri də çox yeməkdir. Çox yemək demək acmanın daha az olacağına təminat meydana gətirmir. Yəni bir insan daha çox yeyərək daha az acmaq vəziyyəti ilə qarşı-qarşıya qalmır. Xülasə bir adam az yemək yesə də tox qala bilər. 'Çox yemək yeyərək tox qalaram " düşüncəsi son dərəcə səhv. Bu yalnız o adamın sağlamlığını təhdid edər. Xüsusilə 17 saatlıq bir aclıqdan sonra həddindən artıq çox bəslənmə sahurda da bunu davam etdirmək yalnız o adamın sağlamlığını əleyhinə cərəyan edən bir vərdişdir . Burada əhəmiyyətli olan miqdar deyil nə yiyeceklerimiz əhəmiyyətlidir. Sahur hər cür meyvənin yeyilməsi üçün uyğundur. Tərəvəzli hər cür yeməklər istehlak edilə bilər "deyə danışdı.

Acmaq və halsızlığa qarşı kəpəkli ya da tam buğda çörəyi

" Xüsusilə sahurda insanların tam buğda çörəyi ya da kəpəkli çörək yemələrini tövsiyə edirəm. Xüsusilə bəzi insanlarda iftara doğru bir baş ağrısı, halsızlıq başlayır və özlərini yatağa atmaq məcburiyyətində qalırlar. Xüsusilə bu insanların kəpəkli çörək ya da tam buğda çörəyinə dönmələrini tövsiyə edirəm. görəcəksiniz ki bu şikayətləri itəcək ya da diqqətə çarpan bir şəkildə azalma göstərəcək "şəklində danışdı.

Sahurda Şirniyyat Yeməyin

Ramazan ayında şirinə bir məhdudlaşdırma gətirilməsini istəyən Atmaca bu məlumatları verdi: "Şirniyyat yeməmək sahurda çox əhəmiyyətlidir. Şirini heç bir zaman təklif etmirik. Ağ şəkərin girdiyi heç bir qidanı nə sahurda nə iftarda təklif etmirik amma bəzən bir ehtiyac ola bilir. Orda da ölçülü olmalarını təklif edirəm və ən doğrusu şirin ehtiyacını qarpız kimi, xurma kimi şirin meyvələrlə aradan qaldırmaq mövzusunda cəhdləri olursa zamanla bu vərdiş halına dönə bilər. İftara başlarkən hər zaman söylədiyimiz kimi bir şorbadan sonra mümkünsə bir az ara vermək və daha sonra digər yeməklərlə davam etmək şəklində bir bəslənmə təklif edirik. Gecənin çox gəlməsində ötəri insanlar gecə yeyirlər, bir daha sahura qalxmırlar. Halbuki mütləq sahurun ​​son müddətinə qədər gözləmək lazımdır. Çünki uzun bir aclıq dövrü və susuzluq təhlükəsi var. Xüsusilə yaşlılar və axtiv həyata keçirəcək kəslər üçün susuzluq riski var. Bu susuzluq riskini çox sulu meyvələrlə aradan qaldıra bilər. "

Bəslənmə və Diyet      Mütəxəssisi Esma Birkol: "Gecə maddələr mübadiləsi sürəti yavaşladığından bədənin yağlanma sürəti və kilo almaq riski artmaqdadır. Bu səbəblə, qızartma kimi həddindən artıq yağlı və xəmir işi tərzi qidalar seçilməməlidir. Zülal məzmunu çox olan yumurta, süd, qatıq, pendir kimi qidalardan ibarət olan yüngül bir nahar edilməli. Bu qidalar, mədənin boşalma müddətini uzadaraq acmağı gecikdirər və uzun müddət toxluq hissini təmin edər. Sahurda meyvə və tərəvəzlər də idealdır.Sərf olunan enerjini yenidən təmin etmək üçün şərbətli şirinlərə yönəlməmək lazımdır. Südlü ya da meyvəli yüngül şirinlər seçilməlidir. Sahurda çox yağlı, duzlu və həddindən artıq şirin qidalardan qaçınmaq lazımdır. Ayrıca çay, qəhvə, kola kimi kafeinli və qazlı içkilər, həddindən artıq istehlak edildiyində yuxusuzluq, həzm və mədə problemləri, ürək ritm pozuqluqlarına səbəb ola bilər. Bu səbəblə sahurda istehlakı təklif edilməz "

İftarda qan şəkəri çox aşağı olduğundan, qısa müddətdə çox miqdarda qida istehlakı istəyinin təbii olduğunu söyləyən Birkol, "Yeməyə qan şəkərini sürətli yüksəltməyəcək, yüngül, az yağlı, lifli maddələr çox qidalardan başlamaq ən doğrusu.

Mədəni Çox Doldurmamaq Gərək

Çox miqdarda yemək, boş olan mədəyə yükləməyə səbəb olar. Beləcə həzm çətinləşər, mədədə ağırlıq, turşuluq, yanma, bulanma, yuxu basması, bağırsaqlarda qəbizlik, şişkinlik kimi sağlamlıq problemləri ortaya çıxar. İftarı əvvəl bir zeytun və ya xurma ilə açın və ardından bir stəkan ilıq ballı limonlu su için. Daha sonra pendir, pomidor, zeytun kimi qidalar və ya şorba kimi yüngül yeməklər qəbul edilməlidir, 10-15 dəqiqə sonra az yağlı ət yeməyi, tərəvəz və ya yanında salatla davam edilməlidir. Ağır yağlı və yüksək kalorili qidalar istifadəsindən qaçınılmalı ayrıca yeməkdən dərhal sonra çay, qəhvə içmək heç doğru deyil. Bu cür yeməklər bədəndə dəmirin sorulmasını azaldır. Buna görə yeməkdən ən az bir saat sonra içilməsi uyğundur. Çay, qəhvə yerinə sizi rahatlaşdırıb istirahət etdirəcək və həzminizə köməkçi olacaq olan bitki çaylarını seçim edin "tövsiyələrində tapıldı.

Sütlü şirinlər seçilməlidir

"Şirniyyat yemək istəyirsinizsə, iftardan iki saat sonra xəmirli ağır şirinlər yerinə sütlü şirinləri (düyü puding, güllaç, dondurma, pudinq) və ya meyvə şirinləri ara öynə olaraq seçməlisiniz. Ramazan ayı boyunca süfrələrdən qatıq, atlama(xiyarlı ayran) və ya ayranı əskik etməməlisiniz. Bu qidalarda olan faydalı bakteriyalar bağırsaq florasının və bağırsaq hərəkətlərinin tənzimlənməsində olmazsa olmazlardandır. Yenə Ramazan ayının vazkeçilməzi olan `xurma`, qəbizlik şikayətlərini ən aza endirmədə bizə köməkçidir. Ramazanda konstipasyon (qəbizlik) yaşanma sıxlığı həzm sisteminin uzun müddət işləməməsi səbəbiylə artar. Xüsusilə bol lifli qidalar ehtiva edən, tərəvəz yeməyi və salat, porsiyonuna diqqət edərək meyvə, tam taxıllı çörək, periodik qatıq istehlakı, kifayət qədər maye qəbulu və nizamlı fiziki fəaliyyət bu şikayəti minimuma endirməyə köməkçi olacaq "