"Bir qadın və bir kişi yalnız qalsa üçüncüsü şeytandır" hədisini açıqlaya bilərsinizmi?

"Bir qadın və bir kişi yalnız qalsa üçüncüsü şeytandır" hədisini açıqlaya bilərsinizmi?

Dear Brother / Sister,

    İbnu Abbas (radıyallahu anhümâ) nəql edir: "Rəsulullah (əleyhissalatu vəssalam) buyurdular ki:

    "Əsla bir kişi, yanında məhrəmi olmadan yad bir qadınla yalnız qalmasın." [Buxârî, Nikah 111, Cəzâu's-Sayd 26, Cihad 140, 181; Müslim Həcc 424, (1341).]

    Bu hədis, nikah düşəcək vəziyyətdə olan bir qadınla xəlvəti yəni baş-başa yalnız qalmağı qadağan edir. Beləcə hədis qadın-kişi münasibətlərində İslâm'ın mühüm bir əsasını qoymuşdur. Bu babda bir çox hədis varid olmuşdur. Bir neçəsini qeyd edək:

"Bərabərində əri olmayan qadınların yanına girməyin, çünki şeytan, insana (damarlardakı) qan kimi nüfuz edər."

"Bir kişi, bərabərində əri olmayan qadının yanına özüylə birlikdə bir və ya iki nəfər olmadan girməsin"

"Rəsulullah (aleyhissalatu vəssalam) buyurdular:" Qadınların yanına girməkdən qaçının. "Bir adam: "ərinin (qardaş, əmi, əmi oğlu kimi) yaxınları da mı? "deyə soruşdu. aleyhissalatu vəssalam:" Yaxını ölümdür" buyurdu." (1) "

(Yad) bir qadınla yalnız qalmağın, çünki onların üçüncüsü şeytandır."

    - Qadının məhrəmi: Nikahı əbədi olaraq özünə haram olan kəslərdir.

    - Bu hədislərdə kişinin, qadının yanına girməsi aydın şəkildə qadağan edilmişdir, eyni qadağa qadının kişinin yanına girməsinə də şamildir. Ayrıca girmə qadağasına, qadınla yalnız qalma qadağası da daxildir. Bəzi alimlər hamv'ı dilimizdəki qaynata yəni ərin atası və ya qızın atası deyə tərif edər. Dövrümüzdə kəlmə bu mənada istifadə edilir. Ancaq İmam Nəvəvi, hədisdə, yuxarıda açıqladığımız kimi ərin yaxını mə'nâsında istifadə edildiyini bildirir; ancaq ərin ataları ilə oğullarını bundan xaric tutar. "Çünki, deyir, onlar qadının məhrəmləridirlər (nikah düşməz), bu səbəblə qadının yanına onların girməsi caizdir. Elə isə hədisdəki hamv'dan məqsəd, qadın subay olsaydı evlənməsi halal olan ərin qardaşı, qardaşının oğlu, əmisi, əmisi oğlu, bacısının oğlu və bənzərləridir.

     Cəmiyyətin adəti bu sayılanlar barəsində tesâhüle dayanır, yəni səhlənkarlıq g östərilir, kişinin qardaşı, qardaşının xanımıyla tək qalar. Məhz Rəsulullah bunu ölümə bənzətmişdir. Yəni bu, qadağan etmədə əcnəbidən üstündür. "

     Qadının ərinin yaxınlarıyla yalnız qalmasını Əfəndimizin ölümə bənzətməsindəki məqsəd fərqli şəkillərdə açıqlanmışdır:

    * "Yakınla xəlvət, zina günahı baş verdiyi təqdirdə dinin həlakına və ya zina baş verər də rəcm lazım olsa həqiqətən ölümə səbəb olar, yaxud da əri qısqanclığın sövq etməsiylə boşaması halında baş verən ayrılıqla qadının həlakına səbəb olar." Qurtubi'nin yer verdiyi bu açıqlamaya Təbəri bir başqa üfüq gətirər:

    * "Kişinin, qardaşının və ya qardaşı oğlunun zövcəsiylə xəlvəti ölüm məqamındadır. Ərəblər xoş olmayan şeyi ölümə təşbeh edərlər, bənzədərlər."

    * İbnu'l-Arabî də deyir ki: "Bu, yəni ölüm, Ərəblərin misâl olaraq zikr etdikləri bir kəlimədir, necə ki "arslan ölümdür" deyərlər, yəni "aslana yaxınlaşmada ölüm var " deməkdir. Bu halda hədisin mənası belə olar. "Qadın , ərinin yaxını ilə xəlvətdən çəkinsin, eynilə ölümdən çəkindiyi kimi. "

    * Bəzi alimlər bu mə'nânın da ehtimal olduğunu söylmişlərdir: "Qadın bir kişilə tək qaldı mı fəlakət qaynağı olar, qadına qarşı heç kimsədən əmin oluna bilməz. Elə isə qadının yaxını ölüm olsun, yəni qadınla ölümdən başqa heç kimin xəlvət etməsi caiz deyildir. Necə ki, qəbir üçün "Qadının nə yaxşı kürəkənidir" deyilmişdir Bu, kəmal mərtəbəsindəki qısqanclıq və hamiyətin gərəyidir. "

    * Əbu Ubeyd: "Yaxın, ölümdür" hədisinin mənası: "Yaxın, ölsün lakin qadınla xəlvət etməsin (tək qalmasın)" deməkdir. "deyər. Nəvəvi buna etiraz edərək deyir ki:" Bu fasid bir sözdür. Hədisdən məqsəd "ərin yaxını ilə xəlvət bir başqası ilə xəlvətdən daha çoxdur. Bu səbəblə bundan hasil olan şər, yaddan hasil olan şərdən çoxdur. Yaxının, bir yada nisbətlə hər hansı bir yadırganmaya uğramadan qadınla təması və xəlvət etməsi daha çox imkan daxilində olduğu üçün fitnə, yakınla daha çox imkan daxilindədir. "

    * Qazı İyaz da bunu söyləmişdir: "Hədisin mənası budur:" Yakınlarla xəlvət dində fitnə və həlaka səbəb olar. Bu səbəblə Rəsulullah onu, ölüm həlakına bənzətdi və hədisi tağliz (sərtlik göstərmə) məqamında irad etdi. "

    * Qurtubi deyir ki: "Hədisin mənası budur:" Ərin yaxınlarının, ərin arvadının yanına girməsi pislik və fəsadda ölümə bənzəyir, yəni bu, açıq bilinən bir haramdır. Insanların bu xüsusdakı zəifliyi səbəbiylə Rəsulullah, ondan uzaqlaşdırmada mübaliğəyə müraciət edərək ölümə bənzətdi. "

    * Son olaraq "Yaxın, ölümdür" ibarəsini, bəzi alimlərin: "Yəni, bu qaçınılmaz bir hal; yaxın, zövcədən sakındırılamaz, eynilə ölümdən qaçınılmayacağı kimi" şəklində anlamaq da ehtimallardan biridir "dediyini qeyd etmək istəyirik.

    (1) Yaxın deyə tərcümə etdiyimiz hamv sözü, ərin ata, oğul, qardaş, qardaş oğlunun, əmi, əmi oğlu kimi qohumlarının hamısını ifadə edir; yalnız qayın, qardaş oğlunun və s ilə tərcüməsi nöqsanlı olar.

(Bax. Prof. Dr. İbrahim Canan, Kutubu Sittə Tərcümə və Şərhi, c. 10, On yeddinci fəsil, Hadis no: 3433)

Suallarla İslam