Rəcm ayəsi ilə əlaqədar məlumat verərsiniz?

Dear Brother / Sister,

Quran ayələrində hər hansı bir əskiklik və ya çoxluq yoxdur. Peyğəmbərimizə gələn hər əmr və qadağan Allahın vəhylə bildirməsi nəticəsi olurdu. Ancaq bu əmr və qadağanın bir qismi yalnız məna olaraq gəlirdi. Peyğəmbər Əfəndimiz də onları ümmətinə izah edirdi. Digərləri isə həm məna həm də sözük olaraq gəlir və Peyğəmbər əfəndimizin onlara heç bir qatqısı olmadan olduğu kimi qalırdı. Bunlar Quran ayələridir. Mənası Allahdan olub mənasını peyğəmbər əfəndimizə aid olanlar və ya Quran ayəsi olmayan vəhylər isə Qurana girmirdi. Oxunan bir quran ayəsi olmadığı üçün Qurana girməyən ayələr vardı. Rəcimlə əlaqədar olan vəhy də bunlardan biridir. Bu səbəblə bu ayənin hökmüylə əməl edilir. Ancaq Oxunan Quran ayəsi olmadığı üçün də Quran da yoxdur. Yəni hökmüylə əməl edilir.

İmam Şafi, məşhur əsəri el-Ümmdə bunları yazar: "Peyğəmbərin fərz etdiyi hər şey vəhy ilə olmuşdur. Bir oxunan vəhy (vəhyi metluv) vardır, bir də bir başa Hz. Peyğəmbərə vəhy edilən və Hz. Peyğəmbərin sünnə etdikləri vardır." Şafi, bu ikinci növ vəhyin, istər bəzilərinin dediyi kimi Cəbrayıl tərəfindən Hz. Peyğəmbərin (s.ə.s.) ürəyinə ilkə edilən bir məlumat olsun, istərsə insanları doğru yola çatdırması üçün şəxsən Allahın özünə bildirdiyi bir məlumat olsun, hər kəsi bağlayıcı olduğunu söyləməkdədir .

Mövzuyla əlaqədar İsmayıl L. Çakanın qiymətləndirməsi isə belədir: "Qurani Kərim, həm ləfzi həm də mənasıyla vəhy olduğu üçün ona vəhyi metluv (oxunan vəhy) deyilməkdədir. Sünnə isə, vəhyin bir növ tərcümə və məfhumu olduğundan bilvasitə vəhydir. Lakin sözlük olaraq vəhy xüsusiyyətinə sahib deyil. Bu səbəblə də ona vəhyi qeyri metluv deyilməkdədir.

İsmayıl Lütfü Çakana görə, Hz. Peyğəmbər, vəhy, üstün bəşəri ağıl və nəbəvi ağıl ya da peyğəmbərlik təcrübəsi  deyilən üçlü bir elm əldə etmə imkanına malikdir. Vəhy kimi, digər insanların çatması mümkün olmayan bir məlumat qaynağıyla uzun müddət təmasda olan bəşəri ağlın ən üst səviyyəsinə sahib olan Hz. Peyğəmbərdə, bacarıqı peyğəmbərlik deyilən bir peyğəmbəranə ictihad qabiliyyət və təcrübəsinin meydana gələcəyi şübhəsizdir. Bu bacarıq sayəsində də Hz. Peyğəmbər (s.ə.s.), başqalarının intiqal edə bilmədiyi bir sıra İlahi həqiqətləri qavrayıb ən uyğun ifadə və tətbiqlərlə insanlara izah edər. Sünnənin xüsusi ilə Quranı və Allahın muradını anlayıb, təfsir etmədə və tətbiqdə, özünə uyğun gəlilməsi qəti olan və başqaları baxımından çatıla bilməz ölçüsü, buradan qaynaqlanmaqdadır.

Suallarla İslam